Diwali Lakshmi Puja: दिवाळी म्हणजे प्रकाशाचा उत्सव, पण तिच्या मागील अध्यात्मिक अर्थाकडे फारसे लक्ष दिले जात नाही. दिवाळीत घराची स्वच्छता करणे, दिवे लावणे आणि सजावट करणे ही केवळ सौंदर्याची बाब नाही, तर ती ऊर्जा, श्रद्धा आणि अध्यात्माशी खोलवर जोडलेली परंपरा आहे. या कृतींमुळे केवळ घर नव्हे तर मन आणि वातावरणही शुद्ध होते, असा धार्मिक आणि सांस्कृतिक विश्वास आहे.
प्राचीन परंपरेनुसार, स्वच्छ आणि प्रकाशमान घर हे देवी लक्ष्मीच्या आगमनाचे प्रतीक मानले जाते. स्वच्छतेने नकारात्मक ऊर्जा दूर जाते आणि सकारात्मक ऊर्जेचा प्रवाह वाढतो. देवी लक्ष्मी केवळ स्वच्छ, सुसज्ज आणि शांत वातावरण असलेल्या घरातच निवास करते, असे मानले जाते. त्यामुळे दिवाळीत घरात दीपप्रज्वलन करणे, सुवासिक फुलांनी सजावट करणे आणि नवीनतेचा स्पर्श देणे हे देवीला आमंत्रित करण्याचे प्रतीक मानले जाते. या कृतींमुळे घरात आनंद, समृद्धी आणि सौहार्दाची भावना निर्माण होते.
लक्ष्मी ही धन, समृद्धी आणि कल्याणाची देवी आहे. त्यामुळे दिवाळीत तिच्या पूजेची परंपरा विशेषत्वाने पाळली जाते. या दिवशी घरात लक्ष्मीपूजन, दिवे लावणे, मिठाई ठेवणे आणि नवीन भांडी सजवणे या गोष्टींना मोठे धार्मिक महत्त्व आहे. असे मानले जाते की या सर्व कृतींमुळे देवी प्रसन्न होते आणि घरात आर्थिक स्थैर्य, मानसिक शांती आणि कौटुंबिक ऐक्य येते. ही परंपरा केवळ भौतिक समृद्धीच नव्हे तर मानसिक आणि भावनिक संतुलनाचेही प्रतीक आहे.
दिवाळीची रात्र ही अमावस्येची रात्र असते. अंधार आणि प्रकाशाच्या संगमाची वेळ. ज्योतिषशास्त्रात ही रात्र अत्यंत शुभ मानली जाते, कारण ती अंध:काराच्या अंताचे आणि नव्या प्रकाशाच्या आगमनाचे प्रतीक आहे. धार्मिक श्रद्धेनुसार, देवी लक्ष्मी या काळात पृथ्वीवर भ्रमण करते आणि ज्या घरात स्वच्छता, प्रकाश आणि भक्ती असते त्या घरात प्रवेश करून आपल्या आशीर्वादाने समृद्धी, सौभाग्य आणि आनंद प्रदान करते. म्हणूनच दिवाळीच्या रात्री दिव्यांच्या उजेडात देवी लक्ष्मीचे स्वागत करणे हे केवळ परंपरा नसून एक आध्यात्मिक साधना आहे.
एकूणच, दिवाळीतील स्वच्छता, सजावट आणि प्रकाशयोजना ही केवळ सणाची तयारी नसून सकारात्मक ऊर्जा, समृद्धी आणि अध्यात्मिक जागृतीचे प्रतीक आहे. या परंपरा आपल्याला शिकवतात की बाह्य तेजाप्रमाणेच अंतःकरणातील प्रकाशही तितकाच महत्त्वाचा आहे.
